Kiểm soát cảm xúc là một kỹ năng quan trọng giúp chúng ta vững vàng trước những biến động của cuộc sống. Một người làm chủ được cảm xúc của mình sẽ có khả năng dẫn dắt, hỗ trợ người khác vượt qua những giai đoạn khó khăn. Ngược lại, nếu không thể kiểm soát cảm xúc, dù có tất cả mọi thứ, chúng ta cũng có thể đánh mất tất cả. Khi tâm trạng chi phối, chúng ta trở thành nô lệ của cảm xúc, dễ dàng bị cuốn vào vòng xoáy tiêu cực.
Trong tâm lý học, “hiệu ứng ngựa hoang” mô tả việc chúng ta thường bị đánh bại không phải bởi sự việc xảy ra, mà bởi cảm xúc phát sinh từ sự việc đó. Giống như loài rơi hút máu bám vào chân ngựa hoang, dù lượng máu bị hút rất ít, nhưng sự hoảng loạn và tức giận khiến ngựa hoang chạy đến kiệt sức mà chết.
Chúng ta cũng thường gặp hiệu ứng này trong cuộc sống hàng ngày. Ví dụ, một cuộc cãi vã buổi sáng có thể khiến tâm trạng bạn tồi tệ cả ngày, ảnh hưởng đến công việc và các mối quan hệ. Vậy nên, việc phân biệt vấn đề nằm ở sự việc hay cảm xúc của bản thân là rất quan trọng.
Chìa khóa để quản lý cảm xúc là nhận thức. “Động cảm lực” – khả năng không quá nhạy cảm với mọi chuyện, không vội vàng phán xét – là một kỹ năng cần được rèn luyện. Trong thời đại bùng nổ thông tin, sự nhạy cảm thái quá có thể khiến chúng ta bị cảm xúc chi phối, dẫn đến những quyết định sai lầm.
Ngựa hoang trên thảo nguyên
Đừng để cảm xúc đè bẹp bạn. Hãy học cách lắng nghe, rồi bỏ qua, giữ cho cuộc sống bình thường không bị ảnh hưởng. Thời gian tồn tại của một cảm xúc chỉ khoảng 90 giây. Nếu cảm xúc kéo dài hơn, đó là do chúng ta lựa chọn duy trì nó. Tránh đưa ra quyết định khi cảm xúc dâng trào, vì rất có thể bạn sẽ hối hận. Hãy giữ bình tĩnh, hạn chế hành động và lời nói, để cơn sóng cảm xúc lắng xuống.
Người đang buộc dây giày
Bạn không cần phải phơi bày hết con người thật của mình hay liên tục giải thích với người khác bạn là ai. Hãy là chính mình, đừng để những người không quan trọng tạo ra những cảm xúc không cần thiết. Cùng một hoàn cảnh, người bi quan sẽ thấy tiêu cực, người lạc quan sẽ tìm thấy cơ hội. Người thành công thường không để cảm xúc chi phối, họ tập trung vào giải quyết vấn đề.
Sự tức giận bắt đầu bằng sự ngu ngốc và kết thúc bằng sự hối hận. Hãy dùng lý trí để kiểm soát bản thân. Khi cơn giận nổi lên, hãy nhớ rằng đó chỉ là phản ứng sinh lý bình thường. Đừng để mất kiểm soát, hãy lựa chọn giải quyết vấn đề thay vì bỏ chạy.
Giao tiếp không cảm xúc là một kỹ thuật cao cấp. Đừng lầm tưởng rằng thêm cảm xúc sẽ giúp người khác hiểu bạn hơn. Cảm giác thư thái, khả năng bình tĩnh xử lý tình huống, là điều rất nhiều người mong muốn có được.
Đức Phật
Hãy học cách chấp nhận những mất mát, đừng để chúng nhấn chìm bạn. Tâm lý hướng tới tương lai và tâm lý của người sống sót là hai công cụ hữu ích giúp giảm bớt cảm xúc tiêu cực. Hãy tự hỏi, 10 phút, 10 ngày, 10 năm nữa, sự việc này có còn quan trọng không?
Cậu bé mập mĩm
Bạn có quyền lựa chọn cảm xúc của mình. Tức giận hay vui vẻ, tất cả đều do bạn quyết định. Những người kiểm soát được cảm xúc thường là người có tính tự giác cao, họ biết đâu là điều quan trọng, biết buông bỏ và tha thứ. Họ không tranh chấp những điều nhỏ nhặt, thay vào đó, họ chọn cách trân trọng và tận hưởng cuộc sống.
Sự hoàn hảo trong tính cách là con dao hai lưỡi. Đừng dùng tiêu chuẩn của mình để đánh giá người khác. Hãy tập trung vào việc buông bỏ kỳ vọng, học cách thể hiện sự tức giận một cách đúng đắn, thay vì để cơn giận kiểm soát bạn. Sự ổn định cảm xúc không phải là không tức giận, mà là chỉ thể hiện sự tức giận khi cần thiết. Khi bạn hiểu rõ ranh giới của mình, bạn sẽ kiểm soát được cảm xúc và xây dựng những mối quan hệ tốt đẹp hơn.
