Thế giới vận hành theo quy luật của tự nhiên, động vật dùng sức mạnh để sinh tồn, con người dùng trí tuệ để kiểm soát. Một số người có thể điều khiển người khác bởi họ nắm giữ những bí mật mà người khác không biết. Bí mật đó chính là nghệ thuật điều khiển bản chất con người. Những chiến thuật này không dễ tiếp thu, hãy đọc kỹ để nắm vững thuật cổ nhân này.
Quy tắc và hệ thống mới là chìa khóa để kiểm soát bản chất con người. Bản chất con người có cả mặt tốt và mặt xấu. Khi lợi ích đủ lớn, mặt tối của con người sẽ trỗi dậy. Đừng đặt niềm tin vào bản chất, hãy tin vào quy tắc và hệ thống.
Câu chuyện đào mộ là một ví dụ điển hình. Ban đầu, hai người cùng đào, nhưng người trên mặt đất thường phản bội người dưới hố khi thấy của cải. Sau đó, người ta chuyển sang đào theo nhóm, chủ yếu là cha con, nhưng vẫn xảy ra chuyện con trai bỏ mặc cha. Cuối cùng, quy tắc được thiết lập: con trai xuống hố, cha kéo dây. Từ đó, không còn ai bị bỏ rơi nữa. Đây chính là nguyên mẫu của việc xây dựng hệ thống.
Đào mộ
Một câu chuyện khác về bảy người chia cháo cũng cho thấy tầm quan trọng của quy tắc. Ban đầu, họ bốc thăm để chọn người chia cháo, mỗi người chỉ được ăn no một ngày trong tuần. Sau đó, họ chọn người có đạo đức tốt nhất để chia, nhưng mọi người lại tìm cách hối lộ người đó. Cuối cùng, họ áp dụng phương pháp chia theo lượt, người chia cháo sẽ lấy phần cuối cùng. Kết quả là mọi người đều vui vẻ và hòa thuận. Cùng là bảy người, quy tắc khác nhau tạo ra kết quả khác nhau.
Chia cháo
Điều này xuất phát từ việc thấu hiểu bản chất con người. Mọi hệ thống đều phải được xây dựng dựa trên việc nhìn nhận mặt xấu của con người. Một nhà lãnh đạo giỏi chắc chắn là người hiểu rõ điều này. Nhiều người coi trọng lễ phép và tinh thần đồng đội, nhưng đừng vội tin rằng đó là do phẩm chất bẩm sinh hay giáo dục. Ví dụ như người Đức có thói quen giữ cửa cho người đi sau. Lý do không phải vì họ có phẩm chất cao, mà là do chính phủ đã đặt ra quy tắc cụ thể, nếu làm người khác bị thương khi đóng cửa sẽ phải bồi thường. Dần dần, những hành vi tốt này trở thành thói quen xã hội.
Thiết kế chế độ phải xuất phát từ việc không tin tưởng vào bản chất con người thì mới thành công. Nhiều nhà lãnh đạo gặp khó khăn trong việc quản lý cấp dưới vì quá tin vào lòng tốt của con người. Quản lý đội nhóm cần một hệ thống tốt, có thể biến người xấu thành người tốt và ngược lại. Một hệ thống tốt cần sự kết hợp giữa tin tưởng và giám sát.
Kỹ thuật cân bằng quyền lực, hay còn gọi là kỹ thuật sử dụng kẻ yếu, là không để cấp dưới có quá nhiều quyền lực hoặc quá phụ thuộc vào họ. Ngay cả khi cần thăng chức cho ai đó, cũng nên cân nhắc thăng chức cho người khác để cân bằng quyền lực. Kỹ thuật này giúp phân tán sức mạnh của cấp dưới, không để bất kỳ bên nào quá mạnh. Nhà lãnh đạo không nên chỉ sử dụng người trung thành hoặc kẻ gian xảo, cần phải cân bằng giữa hai lực lượng này. Họ càng đấu đá nhau, quyền lực của nhà lãnh đạo càng an toàn.
Cân bằng quyền lực
Lưu Bang sau khi lên ngôi đã dành 8 năm để loại bỏ các vương hầu có nguy cơ đe dọa. Ông phong đất cho họ hàng của mình, nhưng lịch sử đã chứng minh điều này không đáng tin cậy. Các vương hầu khác họ chỉ muốn tách ra, còn vương hầu cùng họ lại muốn tranh giành ngôi vị. Lưu Bang đã giữ lại một số khai quốc công thần để cân bằng quyền lực với các vương gia họ Lưu. Khi Lưu Bang qua đời, các vương gia họ Lưu quả nhiên nổi loạn, nhưng các công thần được giữ lại đã nhanh chóng dẹp loạn.
Lưu Bang
Đối với những giám đốc có quyền lực lớn, cần phải đề phòng và tìm cách loại bỏ nếu họ có khả năng nổi loạn. Không nên trực tiếp sử dụng quyền lực, mà phải dùng thủ đoạn trong bóng tối. Trước hết, cần cô lập họ, cắt giảm quyền lực, khiến họ mất đi sự ủng hộ, sau đó tạo ra các bẫy nhiệm vụ để loại bỏ họ một cách hiệu quả.
Ba nghệ thuật tẩy não mạnh mẽ nhất cho một nhà lãnh đạo là thay đổi quan niệm giá trị, thay đổi môi trường và duy trì sự bí ẩn. Muốn tẩy não nhân viên, trước tiên phải thay đổi quan niệm giá trị của họ. Luận Ngữ là cuốn sách để hoàng đế tẩy não người dân, không phải để quản lý nhân viên. Muốn nhân viên có năng lượng tích cực, hãy cho họ đọc Kinh Dịch. Muốn họ nỗ lực phấn đấu, hãy cho họ xem phim hoặc câu chuyện truyền cảm hứng. Tóm lại, muốn nhân viên trở thành người như thế nào, chỉ cần cho họ tiếp xúc với những tư tưởng đó mỗi ngày.
Tẩy não
Khía cạnh quan trọng thứ hai của tẩy não là thay đổi môi trường. Nhu cầu cơ bản của con người là hạnh phúc tinh thần và sự thoải mái về thể xác. Những doanh nghiệp hoạt động tốt thường chú trọng đến phúc lợi của nhân viên, cho họ ăn ngon ở tốt. Ví dụ như Haidilao, nhân viên được hưởng phúc lợi tốt nhất, mục đích là để họ quen với môi trường thoải mái đó, khó mà bị đào môi đi nơi khác.
Thuật chinh phục tâm lý con người, hay còn gọi là nhiếp tâm thuật, là buộc người khác đi theo khung của mình để đạt được mục đích. Ví dụ, khi hỏi “Bạn uống gì?”, hầu hết mọi người sẽ trả lời “Không cần đâu”. Nhưng nếu hỏi “Bạn uống cà phê hay trà xanh?”, họ sẽ chọn một trong hai. Trọng tâm của nhiếp tâm thuật là phá vỡ tư duy cố định của đối phương, đẩy họ vào trạng thái não trống rỗng.
Cuối cùng, để duy trì uy tín, cần phải duy trì sự bí ẩn. Sự quen thuộc sinh ra sự khinh miệt. Chỉ khi ẩn mình mới toát ra vẻ uy nghiêm. Một nhà lãnh đạo giỏi cần giữ khoảng cách với nhân viên, không để họ đoán được tâm tư của mình.
